Γιατί η «Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας» είναι σημαντική ακόμα και στην επιχειρηματικότητα;

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας δεν είναι απλώς μια ημέρα γιορτής, αλλά μια παγκόσμια υπενθύμιση των αγώνων και των προσπαθειών των γυναικών για τα βασικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα ψήφου, οι ίσες ευκαιρίες εργασίας, η προστασία από τη βία και την καταπίεση. Γιατί όμως έχει μέχρι και σήμερα τόσο μεγάλη σημασία, όπως πολλοί αναρωτιούνται;

Οι γυναίκες στις μέρες μας εξακολουθούν να υφίστανται συστημικές ανισότητες σε επίπεδο δικαιωμάτων και ευκαιριών καθημερινά, με τις κοινωνικές προσδοκίες και τα στερεότυπα να δυσχεραίνουν διαρκώς την κατάσταση.

Η ίση εκπροσώπηση των φύλων, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα και η συμπερίληψη στον χώρο εργασίας αποτελούν το απαραίτητο βήμα προς τη διαμόρφωση μιας κοινωνίας ισότητας, όμως τι ισχύει στην πραγματικότητα;

Ως εκδοτικός οίκος που ξεκίνησε την πορεία του το 1985 με βιβλία πληροφορικής και τεχνικού περιεχομένου, σε συνεργασία με το WE LEAD, τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό που στοχεύει να ανοίξει τον δρόμο που θα οδηγήσει τις γυναίκες –σις και τρανς– σε θέσεις ηγεσίας ξεκινώντας με τον κλάδο της τεχνολογίας στην Ελλάδα, αποφασίσαμε να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στη θέση των γυναικών τόσο στον επιχειρηματικό κόσμο γενικά όσο και στον τομέα της πληροφορικής ειδικότερα.

Οι γυναίκες μπορούν να ηγηθούν, αλλά δεν τους δίνεται πάντα η ευκαιρία.
Μόλις το 33,5% των ηγετικών θέσεων είναι στα χέρια των γυναικών

 

Παρά την αυξανόμενη εκπαίδευση και εξειδίκευση των γυναικών, η πραγματικότητα στην ηγεσία παραμένει ανισόρροπη. Τα δεδομένα «μιλούν από μόνα τους»: σύμφωνα με τη Grant Thornton (2024) οι γυναίκες σε παγκόσμιο επίπεδο κατέχουν το 33,5% των θέσεων ανώτερης διοίκησης, αλλά το ποσοστό των γυναικών σε θέση Διευθυνόντων Συμβούλων μειώθηκε σημαντικά μέσα σε μόλις έναν χρόνο, φτάνοντας στο 19% από πέρσυ που ήταν 28% (πηγή εδώ). Στην Ελλάδα τα πράγματα δεν είναι πιο αισιόδοξα, καθώς ελάχιστες είναι οι γυναίκες που κατέχουν ηγετικές θέσεις.

Οι γυναίκες έχουν καταπληκτικές ιδέες, αλλά οι προτάσεις τους δεν βρίσκουν πάντα αντίκρισμα.
Μόλις το 2% του επενδυτικού κεφαλαίου κατευθύνθηκε σε ομάδες ιδρυτών που αποτελούνται αποκλειστικά από γυναικείες φιγούρες.

 

Αντίστοιχα, αν και οι πρωτότυπες επιχειρηματικές ιδέες που προέρχονται από γυναίκες είναι άφθονες, το επενδυτικό κεφάλαιο κατευθύνεται ως επί το πλείστον σε ανδροκρατούμενες ομάδες. Τα δεδομένα του Economics Department της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για το 2023 αποκαλύπτουν ότι 93% της χρηματοδότησης διοχετεύτηκε σε ομάδες που αποτελούνταν αποκλειστικά από άνδρες. Αυτομάτως αυτό σημαίνει ότι μόλις το 2% του επενδυτικού κεφαλαίου κατευθύνθηκε σε ομάδες ιδρυτών που αποτελούνταν αποκλειστικά από γυναίκες, ενώ οι ομάδες με μεικτό δυναμικό έλαβαν το 5%. Δυστυχώς, αυτές οι συνιστώσες τροποποιήθηκαν ελάχιστα την τελευταία δεκαετία. Όσον αφορά τη χώρα μας, το Startups in Greece Report αναφέρει πως για το 2023, περισσότερες από 90 εταιρείες έλαβαν χρηματοδότηση μεγαλύτερης αξίας από 555 εκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως μόνο το 24% αυτών των εταιρειών είχαν στην ιδρυτική ομάδα τους γυναίκα δημιουργό και, από αυτές, μόλις 4 startups είχαν δημιουργηθεί αποκλειστικά από γυναίκες.

Oι γυναίκες είναι πολύ ικανές, όμως δεν απορροφούνται από τον τεχνολογικό κλάδο.
Λιγότερο από το 30% των θέσεων στον τεχνολογικό τομέα καλύπτεται από γυναίκες.

 

Επιπλέον, η απουσία των γυναικών στον τομέα της τεχνολογίας και στον κλάδο της πληροφορικής είναι ανησυχητική. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες κατέχουν λιγότερο από το 30% των θέσεων στον τεχνολογικό τομέα και ταυτόχρονα κάτω από το 15% σε ηγετικές θέσεις. Στις ΗΠΑ, το ποσοστό των γυναικών αποφοίτων πληροφορικής έχει μειωθεί από το 37% που ήταν το 1980 στο 18%. Εκκωφαντική είναι και η απουσία τους στον τομέα του cloud computing, καθώς μόλις το 12% των επαγγελματιών είναι γυναίκες, ενώ σε άλλους τομείς όπως στην μηχανική το ποσοστό ανέρχεται στο 15% και στην Ανάλυση Δεδομένων και στο AI πλησιάζει το 26% (πηγή εδώ). Μάλιστα, σύμφωνα με παλαιότερη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών (2022), το 22% των γυναικών δήλωσε ότι σκέφτεται να εγκαταλείψει εντελώς τον εργασιακό χώρο λόγω της αντιμετώπισης που έχει στον κλάδο της τεχνολογίας (πηγή εδώ). Η κατάσταση εντός συνόρων είναι απογοητευτική, καθώς οι γυναίκες στην Ελλάδα κατέχουν λιγότερο από το 20% των θέσεων στον τεχνολογικό τομέα.

Τα παραπάνω δεδομένα προβληματίζουν και θέτουν διάφορα ερωτήματα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την παρουσία των γυναικών στους τεχνολογικούς τομείς, αλλά και να  βελτιστοποιήσουν την καθημερινότητα όσων εργάζονται ήδη σε αυτούς τους ανδροκρατούμενους τομείς.

• • • • Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πιο ισότιμο περιβάλλον που θα ενθαρρύνει και θα υποστηρίζει την είσοδο και την ανέλιξη των γυναικών στον τεχνολογικό τομέα;
      • Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να αυξηθεί το ποσοστό των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στον τεχνολογικό κλάδο;
      • Πώς μπορούμε να αλλάξουμε τα στερεότυπα που αποτρέπουν τα κορίτσια να επιλέξουν σπουδές και καριέρες στον τομέα της τεχνολογίας;
      •  Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πιο συμπεριληπτικό και υποστηρικτικό εργασιακό περιβάλλον για τις γυναίκες που ήδη εργάζονται στον τεχνολογικό τομέα;
      • Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να αντιμετωπιστούν οι διακρίσεις και η παρενόχληση στον εργασιακό χώρο;
      • Πώς μπορούμε να προωθήσουμε την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής για τις γυναίκες που εργάζονται στον τεχνολογικό τομέα;
      •  Πώς μπορούμε να αυξήσουμε την πρόσβαση των γυναικών σε χρηματοδότηση και επιχειρηματικές ευκαιρίες;
      •   Πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε το «τίμημα της μητρότητας» και να δημιουργήσουμε ένα πιο υποστηρικτικό οικοσύστημα για τις γυναίκες επιχειρηματίες;

Ο δρόμος προς την ισότητα των φύλων είναι ένας μακρύς και επίπονος αγώνας, που απαιτεί διαρκή προσπάθεια και αλλαγή νοοτροπίας. Για να καλλιεργηθεί η συζήτηση γύρω από την ανισότητα των φύλων, η εκπαίδευση πρέπει να ξεκινά από την παιδική ηλικία.

Σε αυτό το πλαίσιο, τα παρακάτω βιβλία, γραμμένα από γυναίκες, αποτελούν πολύτιμα εργαλεία για την ενδυνάμωση των γυναικών κάθε ηλικίας, ενθαρρύνοντάς τες να διεκδικήσουν τη θέση τους, να ξεχωρίσουν και να ηγηθούν:

•  Άρα η μηχανικός των άστρων, Komal Singh
• Τόλμησε να ηγηθείς, Brené Brown
•  Πώς να ζήσεις μια καλύτερη ζωή, Μαρία Χατζηστεφανή
•  Κορίτσι, σταμάτα να ζητάς συγγνώμη!, Rachel Hollis
•  To βουνό είσαι εσύ, Brianna Wiest
•  Ξεκόλλα το μυαλό σου, Dr. Faith G. Harper